helal kazanç ile ilgili hadisler

KAZANÇALIŞVERİŞ ESASLARI İLE İLGİLİ HADİSLER KAZANCA TEŞVİK Mikdam İbnu Ma'dikerb ez-Zübeydi radıyallahu anh anlatıyor: "Resulullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Kişi elinin emeğiyle kazandığından daha temiz bir kazanç elde etmemiştir. Helal Kazanç. Şunu da belirtelim ki rızık, maaşa, mala, çalışmaya bağlı değildir. Fakat Allah emrettiği için çalışmak lazımdır. Çünkü rızık mukadderdir, ezelde takdir edilmiştir. Rızkımızın bizlere ulaşması için aradaki sebepler birer perdedir. Allah Teâlâ her canlıya takdir ettiği rızkı sebepler eliyle Helal ve Haram ile İlgili Hadisler Bu paylaşımımızda siz kıymetli okurlarımız için Helal ve Haram ile İlgili Hadisler ile alakalı bilgiler sunmaya çalıştık. Dersimiz İslam, Kuran'da yer alan dua, ayet ve sureleri bulabilir, Peygamber ve Evliyaların hayatları hakkında bilgi sahibi olabilirsiniz. Peygamber (sallallahu aleyhi ve sellem) Efendimizin helal kazanç ile ilgili bazı hadis-i şerifleri Hz. Âişe’den (radıyallahu anha) nakledildiğine göre, Resûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem) şöyle buyurmuştur: “İnsanın yediği şeylerin en güzeli, kendi kazancından olandır ve kişinin çocuğu onun kazancındandır HadisDeryası: Kazanç ile ilgili Hadisi Şerifler Hadis Deryası nama kelas ipa 2 yang keren bahasa inggris. Helal Kazanç Evzaî, İbrahim b. Ethem ile karşılaşır ve sırtında bir bağ odun görür. İbrahim'e -"Ey Ebû İshâk! Ne zamana kadar odun sırtlanacaksın? Halbuki senin kardeşlerin senin yerine çalışabilirler?" der. Bu söz üzerine İbrahim -"Ey Ebû Amr! Bana karşı kederlenme! Ben âlimlerin şu sözünü işittim "Kim, helâl kazanç için bir sıkıntıya düşerse Allah'ın Cennet'i ona vacip olur." Ebû Süleyman Dârânî rahmetüllâhi aleyh der ki - "Bize göre ibâdet, sürekli namaz kılmaktan ve rızkının başkası tarafından temin edilmesinden ibaret değildir. Sen ilk önce rızkını temin için işe koyul. Kazancının peşine koş ve ibâdetini de eksik etme." Lokman Hekim der ki "Helâl kazançla meşgul ol! Çünkü fakirleşen kimseye üç musibet isabet eder Borcu çoğalır, aklında durgunluk olur, kişiliği zayıflar. Bunlardan daha beteri insanlar onu hafife alır." Peygamber Efendimiz bir gün ashabıyla beraber otururken, kuvvetli ve gürbüz bir gencin birisine baktı. Erkenden kalkmış çalışıyordu. Sahabe -"Yazık! Keşke onun gençliği ve kuvveti Allah yolunda olsaydı." dedi. Resûlüllâh buyurdu ki -"Böyle söylemeyin! Çünkü o kendisi için insanlara muhtaç olmamak uğruna çalıştığından Allah yolundadır. Eğer zayıf ana babası veya zayıf ailesini insanlara muhtaç etmemek için koşuyorsa, Allah yolundadır. Eğer, iftihar, kibir ve gurur için koşuyorsa şeytan yolundadır."MECÂLİSÜ'L ENVÂRİ'L AHMEDİYYE VE MECÂMİİL-ESRÂRİL MUHAMMEDİYYE Abdüllatif Harpûtî rh. Helal kazanç ile ilgili ayetler Yüce Rabbimiz Allah cc. Hazretleri helal kazanmak ve helal rızık ile ilgili yüce kitabı Kur’an-ı Kerimde bizlere emirlerini aşağıya yazmaya çalıştık. Tabi bu ayetleri yazarken helal kazanmakla ilgili olduğundan ve Helal olmayan kazanç haram olacağından bir bakıma haram kazanç ile ayetler de oluyor biliyorsunuz ki. Yüce Allah Teala Hazretlerinin Yüce kitabı Kuran-ı Kerim’deki Ayetlerinin anlamlarında bir çok değişik manalar bulunabileceği gibi bazı ayetlerinde açıklamaya gerek bırakmamıştır. Bu konumuzda kazanç ile ilgili ayetlerin içerisinde, mana bakımından haksız kazanç ile ilgili ayetler de bulabileceksiniz. Şimdi lafı uzatmadan sizlere Kuranda Helal kazanç ile ayetleri haram- helal- haksız kazanç sıralamaya çalışalım… Umarız Faydalı olur. Helal kazanç ile ilgili ayetler Artık Allah’ın size helâl ve temiz olarak verdiği rızıklardan yiyin. Eğer yalnız ona ibadet ediyorsanız, Allah’ın nimetine şükredin. Nahl suresi 114. ayet Ey insanlar! Yeryüzündeki şeylerin helal ve temiz olanlarından yiyin! Şeytanın izinden yürümeyin. Çünkü o sizin için apaçık bir düşmandır. Bakara Suresi 168. ayet Ey iman edenler! Eğer siz ancak Allah’a kulluk ediyorsanız, size verdiğimiz rızıkların iyi ve temizlerinden yiyin ve Allah’a şükredin. Bakara Suresi 172. ayet Ey iman edenler! Akitlerinizi yerine getirin. İhramlı iken avlanmayı helâl saymamanız kaydıyla2, okunacak bildirilecek olanlardan başka hayvanlar, size helal kılındı. Şüphesiz Allah istediği hükmü verir. Maide Suresi 1. ayet Ey iman edenler! Allah’ın alâmetlerine, haram aya, kurbanlık hediyelere, gerdanlıklarına ve Rablerinden lutuf ve rıza bekleyerek Kabe’ye yönelenlere sakın saygısızlık etmeyin. İhramdan çıktığınız zaman avlanabilirsiniz. Sizi Mescid-i Haram’dan çevirdiklerinden dolayı bir topluma karşı olan kininiz, sizi saldırıya sevk etmesin. İyilik ve takva üzerinde yardımlaşın, günah ve düşmanlık üzerinde yardımlaşmayın. Allah’tan korkun. Çünkü Allah’ın azabı çetindir. Maide Suresi 2. ayet Leş, kan, domuz eti, Allah’tan başkasının adı anılarak kesilen; boğulmuş, vurulmuş, yukardan düşmüş, boynuzlanmış, canavar yırtmış olup da canlı iken kesmedikleriniz; dikili taşlar putlar üzerine boğazlanan hayvanlar ve fal oklarıyla kısmet şans aramanız size haram kılındı. Bunların hepsi doğru yoldan çıkmaktır. Bugün kâfirler, dininize karşı ümitsizliğe düşmüşlerdir. Onlardan korkmayın, benden korkun. Bugün dininizi kemale erdirdim, size nimetimi tamamladım. Size din olarak İslâmı beğendim. Kim açlıktan daralır, günaha istekle yönelmeden bunlardan yemek zorunda kalırsa, ona günah yoktur. Çünkü Allah bağışlayan, merhamet edendir. Maide Suresi 3. ayet Helal kazanç ile ilgili ayetler devam ediyor… Ey Muhammed! Sana, kendilerine nelerin helâl kılındığını soruyorlar. De ki “Size temiz ve hoş olan şeyler, bir de Allah’ın size verdiği yeteneklerle eğitip alıştırdığınız avcı hayvanların tuttuğu avlar helâl kılındı. Onların sizin için tuttuklarından yiyin. Onu av için salarken üzerine Allah’ın adını anın besmele çekin. Allah’a karşı gelmekten sakının. Şüphesiz, Allah hesabı çabuk görendir. Maide Suresi 4. ayet Bu gün size temiz ve hoş şeyler helâl kılındı. Kendilerine kitap verilenlerin yiyecekleri size helâl, sizin yiyecekleriniz de onlara helâldir. Mü’min kadınlardan iffetli olanlarla, daha önce kendilerine kitap verilenlerden olan iffetli kadınlar da, mehirlerini vermeniz kaydıyla; evlenmek, zina etmemek ve gizli dost tutmamak üzere size helâldir. Her kim de inanılması gerekenleri inkar ederse bütün işlediği boşa gider. Ahirette de o, ziyana uğrayanlardandır. Maide Suresi 5. ayet Ey iman edenler! Allah’ın size helal kıldığı iyi ve temiz nimetleri kendinize haram etmeyin ve Allah’ın koyduğu sınırları aşmayın. Çünkü Allah haddi aşanları sevmez. Maide Suresi 87. ayet Allah’ın size rızık olarak verdiklerinden helal, iyi ve temiz olarak yiyin ve kendisine inanmakta olduğunuz Allah’a karşı gelmekten sakının. Maide Suresi 88. ayet Sizin için de yolcular için de bir geçimlik olmak üzere deniz avı yapmak ve deniz ürünlerini yemek sizlere helal kılındı. Kara avı ise ihramlı olduğunuz sürece size haram kılındı. Huzurunda toplanacağınız Allah’a karşı gelmekten sakının. Maide Suresi 96. ayet Artık, âyetlerine inanan kimseler iseniz üzerine Allah’ın ismi anılarak kesilmiş hayvanlardan yiyin. Enam Suresi 118. ayet Allah, yemek zorunda kaldıklarınız dışında size neleri haram kıldığını tek tek açıklamışken, üzerine adının anıldığı hayvanları yememenizin sebebi nedir. Gerçekten birçokları nefislerinin arzularına uyarak bilmeden halkı saptırıyorlar. Şüphesiz senin Rabbin, haddi aşanları çok iyi bilir. Enam Suresi 119. ayet kazanç ile ilgili ayetlere devam ediyoruz… Yine O, hayvanlardan da irili ufaklı var edendir. Allah’ın size rızık olarak verdiğinden yiyin de şeytanın adımlarına uymayın. Çünkü o, sizin için apaçık bir düşmandır. Enam Suresi 142. ayet O, Hayvanlardan sekiz eşi de yaratandır Erkek ve dişi olarak koyundan iki, keçiden de iki. Ey Muhammed! De ki “Allah iki erkeği mi haram kıldı, yoksa iki dişiyi mi? Yoksa iki dişinin rahimlerinde bulunan yavruları mı? Eğer doğru söyleyenler iseniz bana bilerek haber verin.” Enam Suresi 143. ayet Yine erkek ve dişi olarak deveden iki, sığırdan da iki. De ki “İki erkeği mi haram kıldı, iki dişiyi mi? Yoksa iki dişinin rahimlerinde bulunan yavruları mı? Yoksa Allah size bunları haram ettiğinde orada hazır mı idiniz!?” İnsanları bilgisizce saptırmak için Allah’a karşı yalan uyduran kimseden daha zalim kimdir? Şüphesiz Allah zalimler topluluğunu doğru yola Suresi 144. ayet De ki “Bana vahyolunan Kur’an’da bir kimsenin yiyecekleri arasında leş, akıtılmış kan, domuz eti -ki o şüphesiz necistir- ya da Allah’tan başkası adına kesilmiş bir murdar hayvandan başka, haram kılınmış bir şey bulamıyorum. Fakat istismar etmeksizin ve zaruret ölçüsünü aşmaksızın kim bunlardan yeme zorunda kalırsa yiyebilir.” Şüphesiz Rabbin çok bağışlayandır, çok Suresi 145. ayet De ki “Allah’ın, kulları için yarattığı zîneti ve temiz rızkı kim haram kılmış?” De ki “Bunlar, dünya hayatında mü’minler içindir. Kıyamet gününde ise yalnız onlara özgüdür. İşte bilen bir topluluk için âyetleri, ayrı ayrı açıklıyoruz.” Araf Suresi 32. ayet Helal kazanç ile ilgili ayetler konumuzdan sonra kazanç ve rızık ilgili diğer konularımıza aşağıdaki linklerden kolayca ulaşabilirsiniz…. Semih YAŞAR Helal kazanç ile ilgili hadisler Helal ile ilgili sözler Haram ile ilgili ayetler Temiz rızık ile ilgili ayetler Nimet ile ilgili ayetler Haram Aylarla ilgili Hadisler Haram Aylar ile ilgili Ayetler Helal kazanç ile ilgili ayetler Sual Rızık hakkında bilgi verir misiniz? CEVAP Allahü teâlâ, her insanın ve her hayvanın rızkını ezelde takdir etmiş, ayırmıştır. İnsanların ve hayvanların ecelleri ve nefeslerinin sayısı belli olduğu gibi, her insanın rızkı da bellidir. Rızık hiç değişmez. Azalmaz ve çoğalmaz. Kimse kimsenin rızkını yiyemez. Kimse kendi rızkını yiyip bitirmeden ölmez. Bu konudaki âyet-i kerimelerden birkaçının meali şöyle Birçok canlı, rızkını kendi elde edemez. Sizin de, onların da rızkını Allah verir. [Ankebut 60] Rabbin, rızkı dilediğine bol verir, dilediğine daraltır. [İsra 30] Allah’ın kimine çok, kimine az rızık verdiğini çok kimse bilmez. Sebe’ 36 Allah’tan korkana ummadığı yerden rızık gelir. Talak 2,3 Bir kimse, Allahü teâlâ emrettiği için çalışır, rızkını helal yoldan ararsa, ezelde belli olan rızkına kavuşur. Bu rızık, ona bereketli olur. Bu çalışmaları için de sevap kazanır. Eğer, rızkını Allahü teâlânın yasak ettiği yerlerde ararsa, yine ezelde ayrılmış olan o belli rızka kavuşur. Fakat, bu rızık ona hayırsız, bereketsiz olur. Rızkına kavuşmak için kazandığı günahlar da, onu felaketlere sürükler. İnsan, rızkını aradığı gibi, rızık da, sahibini arar. Çok fakirler vardır ki, zenginlerden daha iyi, daha mutlu yaşar. Allahü teâlâ kendisinden korkanlara, dinine sarılanlara, ummadıkları yerden rızık gönderir. Allahü teâlâ, insanları yaratırken, ömürleri gibi, rızıklarını da takdir etmiştir. Bu konudaki hadis-i şeriflerden bazıları şöyle Allahü teâlâ, müminin rızkını ummadığı yerden verir. [İ. Hibban] Allah’tan korkun, istediğiniz şeylere kavuşmak için, iyi sebeplere yapışın. Kötü sebeplere yanaşmayın! Hiç kimse, takdir edilen rızkına kavuşmadıkça ölmez. [Hakim] Eceliniz sizi nasıl takip ederse, rızkınız da öylece takip eder. Rızık için sıkıntı çekerseniz, Allahü teâlânın emrine uygun hareket edin. [Taberani] Allah korkusunu sermaye edinen, rızkına ticaretsiz ve sermayesiz kavuşur. [Taberani] Allahü teâlâya tam tevekkül etseydiniz, sabah aç gidip, akşam tok dönen kuşlar gibi rızka kavuşurdunuz. [Tirmizi] Rızka kavuşan çok hamd etsin! [Hatib] Helal rızka kavuşmak isteyen sebeplerine yapışmalıdır! Para kazanmak, malı arttırır. Fakat, rızkı arttırmaz. Rızık, mukadderdir. Yani ezelde ayrılmıştır. Rızık, maaşa, mala, çalışmaya bağlı değildir. Fakat Allah emrettiği için çalışmak lazımdır. Çünkü, Allahü teâlânın işleri, sebepler altında tecelli eder. Âdet-i İlâhiye böyledir. Fakat, bazen, sebebe yapışıldığı halde, iş hasıl olmayabilir. Yahut, sebepsiz de, hasıl olabilir. Hamd etmek, Allahü teâlâya şükretmek demektir. Her nimetin Allahü teâlâdan geldiğine inanmak lazımdır. Allahü teâlâ, Hazret-i Musa’ya buyurdu ki Kendine verdiğim nimeti, benden bilip kendinden bilmeyen, nimetlerin şükrünü eda etmiş olur. Rızkını kendi çalışması ile bilip, benden bilmeyen ise, nimetin şükrünü eda etmemiş olur. [ Çalışmak ibadettir Kimseye muhtaç olmamak için çalışmak çok kıymetlidir. Peygamber efendimiz, Hazret-i Muaz ile müsafeha edince buyurdu ki - Ya Muaz, ellerin nasırlaşmış. - Evet ya Resulallah, kazma elimde toprakla meşgul oluyor ve bu sayede çoluk çocuğumun nafakasını kazanıyorum. Fahr-i kâinat efendimiz, Hazret-i Muaz’ı öpüp buyurdu ki - Bu eli Cehennem yakmaz. Tibyan Yine bir gün bir genç, sabah erkenden işine gidiyordu. Eshab-ı kiramdan bazıları, bunu uygun görmediler. Orada bulunan Peygamber efendimiz buyurdu ki Öyle söylemeyiniz! Eğer kimseye muhtaç olmamak, ana babasını ve aile efradını muhtaç etmemek için işine gidiyorsa, her adımı ibadettir. Eğer kazanacağı para ile öğünmek, keyf sürmek niyetinde ise, şeytanla beraberdir. [Taberani] Görüldüğü gibi bir Müslümanın iyi niyetle çalışması ibadettir. Fakat kâfirin ve her haramı işleyen kimsenin çalışması ibadet olmaz. Namaza ne lüzum var, çalışmak da ibadettir demek çok yanlıştır. Böyle söyleyen kâfir olur. Namaz kılan, haramlardan kaçan kimsenin iyi niyetle çalışması ibadettir. K. Saadet Zarardan dönmek gerekir Zararın neresinden dönülürse kârdır. Rızk endişesiyle, harama el uzatmamalı ve şu hadis-i şeriflerin muhatabı olmamalıdır Bir zaman gelir ki, insanlar, yalnız malın, paranın gelmesini düşünür, helalini ve haramını düşünmezler. [Buhari] Bir zaman gelir, insanın bütün kaygısı midesi olur, şerefi mal, kıblesi kadın, dini para olur. Böyle kimseler, halkın kötüleridir. [Sülemi] Allahü teâlâ, herkesin rızkını ezelde takdir etmiş, ayırmıştır. Rızk değişmez, azalıp çoğalmaz. Kimse kimsenin rızkını yiyemez. Allahü teâlânın 99 isminden biri Rezzak'tır, her varlığın rızkını vericidir. Allahü teâlâ, Herkesin rızkı bana aittir buyuruyor. Rızk için Allahü teâlânın verdiği söze güvenmelidir! Kur'an-ı kerimde mealen buyuruluyor ki Yeryüzündeki her canlının rızkı, Allah’a aittir. [Hud 6] Hadis-i şeriflerde de buyuruldu ki Rızkı genişleten, daraltan, gönderen yalnız Allahü teâlâdır. [Redd-ül-muhtar] Allah’tan kork, rızkını güzel yoldan ara, helali al, haramı terk et! [İbni Mace] Rızkını gecikmiş sayma! Hiç kimse, rızkına kavuşmadıkça ölmez. [Hakim] Hiç kimse, nasibinden fazla rızka kavuşamaz. Rızkına kavuşup yemedikçe de ölmez. İstemese de rızkı kendisine verilir. [Hakim] Hak teâlâ, Hazret-i Adem'e bin çeşit sanat öğretip buyurdu ki Neslin, bu sanatlardan biri ile rızkını arasın! Sakın dini geçim vasıtası yapmasın! [Hakim] Allah’ın verdiği rızka kanaat eden mümin kurtulmuştur. [Müslim] En güzel rızk, helale, harama dikkat edilerek kazanılandır. [Nesai] Peygamber efendimiz, Eğer Allah korkusunu kendinize sermaye edinirseniz, rızkınız, ticaretsiz ve sermayesiz gelir buyurup şu mealdeki âyeti okudu Kim Allah’tan korkarsa, Allah ona bir çıkış yolu ihsan eder ve rızkını ummadığı yerden gönderir. [Taberani-Talak 2,3] Allahü teâlâ emrettiği için çalışan, rızkını helal yoldan arayan, ezeldeki rızkına kavuşur. Rızkı da bereketli olur. Bu çalışmaları için de sevap kazanır. Eğer, rızkını haram yoldan ararsa, yine ezelde ayrılmış olan rızka kavuşur. Fakat, bu rızk ona hayırsız, bereketsiz olur, kazandığı günahlar da, onu felaketlere sürükler. Hazret-i Hızır'ın tamir ettiği binanın altındaki altın levhada şunlar yazılı idi Ölüm hak iken gülüp eğlenen, kadere inandığı halde üzülen, rızka Allahü teâlâ kefil iken zahmetlere giren, Kıyamette sorgu-sual varken gaflete dalan, fâniliğini bildiği dünyaya bel bağlayan kimseye nasıl hayret edilmez? Rızık endişesi Dünya sıkıntıları, ahiret rahatlığına sebep olur. Rızık için endişe etmek doğru değildir. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki Çoluk çocuğu çok ve rızkı az olup, namazlarını, şartlarına uygun olarak kılan ve Müslümanları gıybet etmeyen, Kıyamette benimle birlikte haşr olur. [M. Masumiyye] Hac yolunda ölenlere ve Allah yolunda gaza edenlere müjdeler olsun! Çoluk çocuğu çok ve kazancı az olup, halinden şikayet etmeyerek, evine neşe ile girip, gülerek çıkan kimse de, hacılardan ve gazilerdendir. [Deylemi] Bir Müslüman, helal kazanıp kimseye muhtaç olmaz, komşu ve akrabalarına yardım ederse, kıyamette ayın ondördü gibi parlak olur. [Beyheki] Çalışıp kazanmak her Müslümana farzdır. [Taberani] İbadet on kısımdır, dokuzu çalışıp helal kazanmaktır. [Deylemi] Kimseye muhtaç olmamak ve ana-baba, çoluk-çocuğunu da muhtaç etmemek için işe gidenin her adımı ibadettir. [Taberani] Allahü teâlâ sanat sahibi mümini sever. [Taberani] Çalışmayıp kendini sadaka isteyecek hâle düşüren 70 şeye muhtaç olur. [Tirmizi] Geçimini helalinden kazanmak, Allah yolundaki cihad gibidir. [Deylemi] Cihad, sadece kılıç sallamak değildir. Ana-babaya, evlada bakmak, kimseye muhtaç olmamak için çalışmak da cihaddır. Çalışıp kimseye yük olmayan mücahiddir. [İ. Asakir] Helal kazanmak için sıkıntı çekene Cennet vacip olur. [İ. Gazali] Allahü teâlâ sevdiğine, rızkını yetecek kadar verir. [Ebuşşeyh] Zikrin hayırlısı hafi [gizli] olanı, rızkın hayırlısı ise kâfi olanıdır. [Beyheki] İbrahim Edhem hazretleri sırtı ile odun taşıyarak rızkını kazanıyordu. Kardeşlerin seni hiçbir şeye muhtaç bırakmazken niçin odun çekiyorsun diye sordukları zaman, "Hadis-i şerifte, Helal kazanmak için sıkıntı çekenlere, zillete katlananlara Cennet vacip olur buyurulduğu için bu işi yapıyorum" dedi. K. Saadet Helâl rızık aramak Sual Rızkımızın artması için, neler yapmalıdır? CEVAP Her işin sebeplerine yapışmalı. Helâl rızık için dua ve istigfar etmelidir. Dua kabul olursa, hiç beklenmedik bir yerden rızka kavuşulabilir. Dört hadis-i şerif şöyledir Cebrail aleyhisselam her geldiğinde, “Allah’ım, bana helâl rızık ve iyi bir iş nasip et” diye dua etmemi söylerdi. [Hâkim] İstigfara devam eden, ummadığı yerden rızıklanır. [İbni Mace] Allahü teâlâ, müminin rızkını ummadığı yerden verir. [Deylemî] Çok sadaka verenin rızkı bollaşır ve duası kabul olur. [İbni Mace] Rızkın gelmesine sebep olan işleri yapmalıdır Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki Sadaka vermek rızkı artırır! [Deylemî] Sıla-i rahim edenin rızkı bollaşır. [Buhârî] Namaz kılmak, rızkın bereketine sebep olur. [Miftah-ül-Cennet] Sadaka vermeye devam edenin rızkı artar! [İbni Mace] Cömerdin evine rızık, devenin göğsüne vurulan bıçaktan daha tez gelir. [İbni Mace] Birbirinize yemek ikram edin ki, rızıklarınızda genişlik olsun. [ Namaz kılmak, rızkın bereketine sebep olur. [Miftah-ül-Cennet] Hanımıyla [iyi geçinip] şakalaşanın, rızkı artar. [İ. Lâl] Ana babasına iyilik edenin ömrü uzun, rızkı bereketli olur. [İ. Ahmed] Bazı şeyler fakirliğe yol açar, rızkın güçlükle gelmesine sebep olur. Mesela tırnağı uzun olanın rızkı meşakkatle, sıkıntıyla hâsıl olur. Üç hadis-i şerif Günah işlemek, rızıktan mahrum kalmaya sebep olur. [İbni Mace] Yalan söylemek rızkı azaltır. [İsfehanî] Zina, fakirliğe yol açar. [Beyhekî] Rızkın artması, bereketli olması için her mubah işi Besmele ile yapmalıdır. Atalarımız, Erken kalkanın nasibi gür olur der. Sabit ücretli de olsa, bir kimse erken kalksa, nasibi gür olur. Ücretin kendisi değil, bereketi artar. Bereket, az bir şeyden çok faydalanmaktır. Az bir yemek çok kişiye yetmişse, bereketli olmuş demektir. Çok kazandığı hâlde, maaşını yetiremeyen, parasının bereketsizliği sebebiyle borçlanır. Sabah erken kalkmak, hayra, berekete sebep olur. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki Sabah uykusu rızka manidir. [Beyheki] Hak teâlâ rızıkları, fecir ile güneşin doğacağı vakitler arasında verir. [Beyheki] Ya Rabbi, işine erken gidenin çalışmasını bereketli kıl! [Tirmizi] Sabah namazını kıldıktan sonra uyumayın, rızkınızı aramaya çalışın! [Taberani] Rızık için çalışmaya erken gidenin işi bereketli olur ve başarı kazanır. [Bezzar] Maddî rızıkların dağılması sabah namazından sonra olur. Manevî rızıkların dağılması ise ikindi namazından sonradır. Bu iki vakitte uyumamaya dikkat etmelidir. El-Envâr Rızkı başka maksatla değil, Allah rızası için aramalı. İki hadis-i şerif meali Çocuklar, rızık temin için çalışmaya çıkarsa, Allah yolundadır. Yaşlı ana babasının bakımı için çıkarsa, Allah yolundadır. Kendini haramdan korumak için çıkarsa, Allah yolundadır. Eğer gösteriş ve başkalarına karşı övünmek için çalışmaya çıkarsa, şeytan yolundadır. [Taberani] Öyle bir zaman gelecek ki, Kur’an okuyan nice kimseler, ibadet etmeye çalışırlar, bid’atle de iştigal ederler. Bilmedikleri için müşrik olurlar. Okumalarına ve ilimlerine karşılık rızık alırlar ve dünyayı din karşılığında yerler. İşte bunlar, kör Deccal’ın avenesidir. [Deylemi] Rızkınızı güzel yoldan arayın Sual Rızkımızı kazanıyoruz diye helale harama dikkat edilmiyor. Rızkı helal yoldan aramak lazım değil mi? CEVAP Cenab-ı Hak, her canlının rızkını göndereceğini "Allahü teâlânın rızk vermediği, yeryüzünde bir mahlûk yoktur" buyurarak bildiriyor. Allahü teâlâ, her insanın ve her hayvanın rızkını ezelde takdir etmiş, ayırmıştır. İnsanların ve hayvanların ecelleri ve nefeslerinin sayısı belli olduğu gibi, her insanın bedeninin ve ruhunun rızkları da bellidir. Rızk hiç değişmez, azalmaz ve çoğalmaz. Kimse kimsenin rızkını yiyemez. Kimse kendi rızkını yiyip bitirmeden ölmez. Bir kimse, Allahü teâlâ emrettiği için çalışır, rızkını helal yoldan ararsa, ezelde belli olan rızkına kavuşur. Bu rızk, ona bereketli olur. Bu çalışmaları için de sevap kazanır. Eğer, rızkını Allahü teâlânın yasak ettiği yerlerde ararsa, yine ezelde ayrılmış olan o belli rızka kavuşur. Fakat, bu rızk ona hayırsız, bereketsiz olur. Rızkına kavuşmak için kazandığı günahlar da, onu felaketlere sürükler. Her canlının rızkını Allahü teâlâ verir. Çocuk, ana karnında çalışmaktan aciz olduğu için, göbeğinden ona rızk gönderir. Çocuk dünyaya gelince, rızk olarak, anasının göğsünden süt gönderir. Bir şey yiyebileceği yaşa gelince de, dişlerini yaratır. Çocuğun ana-babası ölüp, yetim kalırsa, önceden yalnız şefkatle annesi bakarken, sonradan, herkesin kalbini, ona karşı merhametle doldurur. Daha büyüyünce de, çalışmak için kuvvet ve para kazanma arzusu ihsan eder. O kimse, bu arzudan vazgeçip, takva yolunu tutar, kendini yetim haline korsa, ona karşı kalbleri, yine şefkatle doldurur. Herkes, Bu kimse Allah yolundadır. Her şeyin iyisi buna layık der. Para kazanırken, kendine, yalnız kendi acırdı. Şimdi herkes acır. Fakat, takva yolundan ayrılır, nefsine uyar ve çalışmazsa, kalblerde ona karşı şefkat hasıl etmez. Böyle kimselerin, tevekkül ediyorum diye çalışmaması, tembel oturması, hiç caiz değildir. Kendini düşünen kimsenin, çalışıp, ihtiyaçlarını elde etmeyi de düşünmesi gerekir. Demek ki, Allah yolunda olup, yetim gibi olana karşı, herkesin kalbinde şefkat, merhamet yaratır. Cüneyd-i Bağdadi hazretleri, “Allahü teâlâ emrettiği için çalışmalı, rızk için üzülmemeli” buyurdu. Rızk için Allahü teâlânın verdiği söze güvenmelidir. Müslüman, Allahü teâlâ, çalışmayı emrettiği için çalışıp kazanır. Nefsinin kötü arzularına, zevklerine kavuşmak için çalışıp para kazanmak ve çalışırken, helali haramdan ayırmamak, başkalarının haklarına saldırmak, onlara olan borçlarını ödememek, suç işlemek, dünyaya düşkün olmayı gösterir. Dünyaya düşkün olmak, büyük günahtır. Allahü teâlâ emrettiği için çok çalışıp, çok kazanmak ve Onun emrettiği gibi çalışıp, kazandığını, Onun emrettiği yerlere sarf etmek, ibadet yapmak olur. Çok sevap olur. Bir kimsenin, Haram işlere elim yatkın, mubah işleri beceremiyorum demesi çok yanlıştır. Hadis-i şerifte buyuruldu ki Herkese dünyalıktan nasibi neyse, o şeyler ona kolaylaştırılır buyuruldu. Hakim Bir kimse kazancını kumardan elde etmeye çalışsa, zamanla kumar işinde mahareti artar. Marangoz, terzi gibi helal bir meslek edinmek isteyene de işleri kolaylaştırılır. Onun için daima helal kazanç yollarını aramalıdır. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki Ey insanlar, Allah’tan korkun ve rızkınızı aramada güzel yol tutun! Çünkü hiç bir kimse, rızkını ele geçirmeden ölmez. O halde Allah’tan korkun ve rızkınızı güzel yollarla elde edin, helali alın, haramı terk edin! [İbni Mace] Rızkınızı gecikmiş saymayın! Hiç kimse, takdir edilen rızkına kavuşmadıkça ölmez. O halde rızkınızı güzel yoldan arayın, helali alın, haramdan kaçın! [Hakim]Helalden kazanmak her Müslümana farzdır Sual Kadın, erkek her Müslümanın, kendinin, çoluk çocuğunun nafakası için para, mal kazanırken mutlaka helal olan yolları mı seçmesi gerekir? Cevap İmâm-ı Gazâlî hazretleri konu ile alakalı olarak Kimyâ-i se'âdet kitabında buyuruyor ki “Helal kazanabilmek için, önce helali öğrenmek lazımdır. Helal ve haram meydandadır. İkisi arasında şüpheli olanları tanımak güçtür. Şüphelilerden sakınmayan, harama düşer. Bunu tanıtmak geniş bir ilimdir. Mü'minûn sûresinin 52. âyetinde mealen; Ey Peygamberlerim, helal ve temiz yiyiniz ve bana layık ibadetler yapınız! buyuruldu. Resûlullah efendimiz bunun için; Helal kazanmak her Müslümana farzdır kazanmak için çalışmak günah değildir. Dünyalık sevgisi, dünyaya gönül bağlamak günahtır. Resûlullah efendimiz, çeşitli hadîs-i şeriflerinde buyurdular ki Bir kimse, hiç haram karıştırmadan, kırk gün helal yerse, Allahü teâlâ, onun kalbini nur ile doldurur. Kalbine, nehirler gibi hikmet akıtır. Dünya muhabbetini, kalbinden giderir.Malın helalden mi, haramdan mı geldiğini düşünmeyenler, Cehenneme, neresinden atılırsa atılsınlar, Allahü teâlâ, onlara acımayacaktır.Helal kazanmak için yorulup, evine dönen kimse, günahsız olarak yatar. Allahü teâlânın sevdiği kimse olarak kalkar.Haram maldan verilen sadaka kabul edilmez. Saklanırsa, Cehenneme gidinceye kadar, ona yolluk olur.Hazret-i Ebu Bekir, hizmetçisinin getirdiği sütü içti. Sonra helalden olmadığını anlayınca, parmağını boğazına sokarak kay etti, çıkardı. O kadar zahmetle çıkardı ki, yanındakiler ölüyor sandılar. Sonra da; “Ya Rabbi! Elimden geleni yaptım. Midemde ve damarlarımda kalan zerrelerden sana sığınırım!” diye yalvardı. Hazret-i Ömer de, Beyt-ülmâla ait zekât develerinin sütünden, yanlışlıkla verilip içtiği zaman, böyle yapmıştı. Abdullah bin Ömer hazretleri buyurdu ki “Kambur oluncaya kadar namaz kılsanız ve kıl gibi oluncaya kadar oruç tutsanız, haramdan kaçınmadıkça, kabul edilmez, faydası olmaz.” Helal kazanç ile ilgili hadisler Konumuzda Peygamber sav. Efendimizin kazanç ile ilgili hadislerini bir araya getirmeye çalıştık. Umarız hepimiz için faydalı olur. Konumuzun altında helal ve haram ile ilgili sitemizde bulunan diğer konulara linkler vereceğiz. Halal ve haram ile ilgili daha detaylı bilgi arayanlar o konulardan da yararlanabilirler. Şimdi konumuza ve helal ve helal kazanç ile ilgili hadislere ve kaynaklarına geçelim… Not Kalın yazılı yerler hadislerin ravi ve kaynaklarını göstermektedir. Helal kazanç ile ilgili hadisler el-Mikdâm Radiyallahu Anh den rivayet edilen hadiste “Rasulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hiç kimse elinin çalışmasını yemekten daha hayırlı bir yemek yememiştir! Allah’ın Nebisi Davud Aleyhisselam elinin çalışmasından yerdi’ buyurdu.” Buhari 1917, Beyhaki 11691, Begavi 2026, Ahmed 17181 Ebu Humeyd es-Saidi Radiyallahu Anh’den rivayet edilen hadiste “Rasulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem Dünyadaki rızık talebinizi güzel yapınız! Şüphesiz herkes kendisi için yaratılan şeyi kolay elde edecektir!’ buyurdu.” İbni Mace 2142, Hakim 2/33, Beyhaki 10403, Albânî Sahiha 898 Cabir bin Abdullah Radiyallahu Anhuma den rivayet edilen hadiste “Rasulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem Ey insanlar! Allah’dan korkun ve dünyadaki rızık talebinizi güzel yapınız! Biraz gecikse de hiçbir nefis rızkını noksansız tamam olarak elde etmeden ölmeyecektir! Allah’dan korkun ve rızık talebinizi güzel yapınız! Rızkın helal olanını alınız, onun haram olanını bırakınız!’ buyurdu.” İbni Mace 2144, İbnu’l-Carud 556, İbni Hibban 3239, İbni Hibban Mevarid 1084, 1085, Hâkim 2134, Beyhaki 10404, Ebu Nuaym Hilye 3/156, 157, Albânî Sahiha 2607, Albânî Mişkat 5300 Ebu Hureyre Radiyallahu Anh den rivayet edilen hadiste “Rasulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem Şüphesiz insanlar üzerine bir zaman gelecek ki, o zamanda kişi malı helalden mi haramdan mı elde etti dikkat etmeyecek, önemsemeyecektir!’ buyurdu.” Buhari 1926, Nesei 4466, 4467, Darimi 2/246/2539, Ahmed 9626, 9845, Albânî Cami 5344 Nu’man bin Beşir Radiyallahu Anh den rivayet edilen hadiste “Ben Rasulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem Helal bellidir haram bellidir. Bu ikisi arasında şüpheli şeyler vardır. İnsanlardan çoğu onu bilemez! Herkim şüpheli şeylerden sakınırsa dinini ve ırzını şüpheden beri etmiştir! Herkim de şüpheli şeyleri işlerse etrafı çevrili koruluk etrafında davarlarını otlatan çoban gibi oraya girebilir! Dikkat! Her kralın bir koruluğu vardır. Dikkat! Allah’ın yeryüzündeki koruluğu onun haramlarıdır! Dikkat! Cesette bir parça et vardır o salih olduğu zaman bütün ceset salih olur; eğer o fasit olursa bütün cesette fasit olur! Dikkat edin ki, o kalptir!’ buyurdu.” Buhari 206, Müslim 1599/107, Ebu Davud 3329, Nesei 4465, Tirmizi 1219, Darimi 2/245, İbni Mace 3984, İbni Hibban 721, İbnu’l-Carud 555, Begavi 2031, Ahmed 4/269, 271, Albânî İrva 2075 Hâkim bin Hizam Radiyallahu Anh den rivayet edilen hadiste “Rasulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem Satan ve alan kişiler bunlardan her biri doğru söyler ve malın ayıbını beyan ederse, alış verişlerinde kendilerine bereket ihsan olunur. Eğer gizler ve yalan söylerlerse alış verişlerinde bir kar elde etmeleri ve onun bereketinin gitmesi umulur!’ buyurdu.” Buhari 1923, Müslim 1532/47, Ebu Davud 3459, Nesei 4469, Tirmizi 1246, Darimi 2/250, İbni Hibban 4904, Tabarani Mucemu’l-Kebir 3115, Tayalisi 1316, Begavi 2051, Ahmed 3/403, Albânî İrva 1281 Ebu Hureyre Radiyallahu Anh den rivayet edilen hadiste “Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem Bir kişi, başka bir kişiden ona ait bir arazi satın aldı. Araziyi satın alan kimse arazide, içinde altın bulunan bir çömlek buldu. Araziyi satın alan, satana −Altınlarını al! Ben senden sadece araziyi satın aldım, altınları satın almadım! dedi. Arazinin sahibi kimse −Ben sana araziyi ve içindeki şeyleri sattım! dedi. Bir adama varıp muhakeme oldular. Kendisine varıp muhakeme oldukları kimse −Sizin çocuğunuz var mı? dedi. Onlardan biri −Benim bir oğlum var dedi. Diğeri ise −Benim de bir kızım vardır dedi. Hakem −Kızı oğlana nikâhlayın! O maldan onlara infak edin ve tasadduk edin! dedi’ buyurdu.” Buhari 3286, Müslim 1721, İbni Mace 2511, İbni Hibban 720, Begavi 2412, Ahmed 2/316 Ebu Hureyre Radiyallahu Anh den rivayet edilen hadiste “Rasulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem Beldelerin Allah’a en sevgili yerleri, oraların mescitleridir. Beldelerin Allah’a en sevimsiz yerleri, oraların pazarlarıdır!’ buyurdu.” Müslim 671/288, Ebu Avane 1/390, İbni Hibban 1600, Bezzar 408, Hâkim 1/89, 90, Begavi 460 Salim dedesi Ömer bin Hattab Radiyallahu Anh’dan şöyle tahdis etti “Rasulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem Herkim çarşıya girdiği zaman, “La İlahe İllallah-u Vahdehu La Şerike leh. Lehu’l-Mülkü Velehu’l-Hamdu Yuhyi Ve Yumitu Ve Huve Hayyun La Yemutu Bi Yedihi’l-Hayru Kulluhu Ve Huve Ala Külli Şeyin Kadîr” derse Allah onun için bir milyon hasene yazar, bir milyon kötülük yok eder ve onun için cennette ev inşa eder’ buyurdu.” İbni Mace 2235, Tirmizi 3428, 3429, İbnu’s-Sünni 182 Helal kazanç ile ilgili hadisler konumuzdan sonra kazanç ve rızık ilgili diğer konularımıza aşağıdaki linklerden kolayca ulaşabilirsiniz…. Semih YAŞAR Helal kazanç ile ilgili ayetler Helal ile ilgili sözler Haram ile ilgili ayetler Temiz rızık ile ilgili ayetler Nimet ile ilgili ayetler Haram Aylarla ilgili Hadisler Haram Aylar ile ilgili Ayetler Helal kazanç ile ilgili hadisler Helal kazanç ile ilgili hadisler nelerdir? Peygamberimizin helal kazanç konusu hakkındaki kırk hadisi...Peygamberimizin helal kazanç ile ilgili 40 hadis-i şerifi... HELAL KAZANÇ HAKKINDA 40 HADİS Peygamber Efendimizden helal kazanç hakkında rivayet edilen bazı hadisler 1. “Helâl bellidir; haram bellidir. İkisinin arasında ise birtakım şüpheli şeyler vardır ki insanların çoğu bunları bilmezler. Kim şüpheli şeylerden sakınırsa, dinini ve onurunu korumuş olur. Kim de şüpheli şeylere bulaşırsa, harama düşmüş olur...” Müslim, Müsâkât, 107 *** 2. “İnsanın yediği en güzel şey, kendi kazancından olandır.” Ebû Dâvûd, Büyû’ İcâre, 77 *** 3. “Sizden birinizin urganını alıp sırtında bir bağ odun getirip satması ve böylece Allah’ın onun itibarını koruması, bir şey verip vermeyecekleri belli olmayan kimselerden dilenmesinden daha hayırlıdır.” Buhârî, Zekât, 50 *** 4. “Hiç kimse elinin emeğinden daha hayırlı bir yiyecek asla yememiştir. Allah’ın Peygamberi Davut da kendi elinin emeğini yerdi.” Buhârî, Büyû’, 15 *** 5. “Kim helal lokma yer ve Sünnet çerçevesinde amel eder, insanlar da onun kötülüklerinden emin olurlarsa o kişi cennete girer. Tirmizî, Sıfatü’l-kıyâme, 60 *** 6. “Ey insanlar! Allah’tan hakkıyla sakının ve rızkınızı güzel yoldan arayın. Hiç kimse Allah’ın kendisine takdir ettiği rızkı -geç de olsa- elde etmeden ölmeyecektir. Öyleyse Allah’tan hakkıyla sakının ve rızkınızı güzel yoldan arayın. Helâl olanı alın, haram olanı bırakın!” İbn Mâce, Ticâret, 2 *** 7. “Güvenilir, dürüst, Müslüman tacir, kıyamet günü şehitlerle beraberdir.” İbn Mâce, Ticâret, 1 *** 8. “Allah’ım! Ümmetim için günün erken vakitlerini bereketli kıl!” İbn Hanbel, I, 153 *** 9. “Meşru bir işten helâl rızık kazanan kimse o işe devam etsin.” İbn Mâce, Ticâret, 4 *** 10. “Allah’ım acizlikten, tembellikten, korkaklıktan, elden ayaktan düşmekten ve cimrilikten sana sığınırım.” Müslim, Zikir, dua, tevbe ve istiğfar, 76 *** 11. “…Bizi aldatan, bizden değildir.” Müslim, Îmân, 164 *** 12. “Bu dünya malı göz alıcı ve tatlıdır. Kim bu mala gönül hoşluğuyla sahip olursa, kendisi için malı bereketlenir. Ama kim de hırs ve tamahla bu mala sahip olursa, tıpkı doymak bilmeyen bir kimse gibi onun için malın bereketi kaçar. Veren el, alan elden üstündür.” Buhârî, Zekât, 50 *** 13. “ ...Sizden birinin ağzına toprak koyması, Allah’ın haram kıldığı bir şeyi yemesinden daha iyidir.” İbn Hanbel, II, 258 *** 14. “Bir malı satın almak istediğin zaman, sana istediğin mal verilse de verilmese de almak istediğin fiyatı söyle. Bir malı satmak istediğinde, versen de vermesen de gerçekte satmak istediğin fiyatı söyle.” İbn Mâce, Ticâret, 29 *** 15. “Alışveriş yapanlar ayrılmadıkları sürece alışverişten cayma konusunda serbesttirler. Eğer dürüst davranırlar ve malın durumunu açıkça söylerlerse, alışverişleri bereketlenir. Fakat durumu gizler ve yalan söylerlerse, alışverişin bereketi gider.” Ebû Dâvûd, Büyû’, 51 *** 16. “Helâl kazançtan bir hurma tanesi tasadduk edenin sadakasını Allah kabul eder ve sizden birinizin tayını veya dişi deve yavrusunu büyüttüğü gibi büyütür. Öyle ki o sadaka, dağ kadar hatta daha büyük olur.” Müslim, Zekât, 64 *** 17. “Allah ancak abdestli olarak kılınan namazı kabul eder. Ve kamu malından aşırılıp verilen sadakayı da kabul etmez.” İbn Mâce, Tahâret, 2 *** 18. “Helâlinden ye ki duaların kabul olsun.” Taberânî, el-Mu’cemü’l-evsat, VI, 310 *** 19. “Onurlu olmak isteyeni Allah onurlu kılar. Kimseye muhtaç olmak istemeyeni Allah o ihtiyaçtan kurtarır.” Buhârî, Zekât, 18 *** 20. “Müslüman, Müslüman’ın kardeşidir. Müslümanın, kusurlu bir malı, kusurunu açıklamadan din kardeşine satması helâl olmaz.” İbn Mâce, Ticâret, 45 *** 21. “Her ümmetin bir imtihanı vardır. Benim ümmetimin imtihanı da mal iledir.” Tirmizî, Zühd, 26 *** 22. “Servetini artırmak için insanlara el açan istediği az ya da çok olsun, gerçekte kor ateş dilenir.” Müslim, Zekât,105 *** 23. “Kim başkalarından bir şey dilenmeyeceğini bana garanti ederse, ben de ona cenneti garanti ederim.” Ebû Dâvûd, Zekât, 27 *** 24. “...Birbirinizin pazarlığı üzerine pazarlık yapmayın ve müşteri kızıştırmayın!.” Buhârî, Büyû’ 64 *** 25. “Hediyeyi, hediye olduğu sürece alın. Borç karşılığında bir rüşvete dönüşünce onu sakın almayın!” Taberânî, el-Mu’cemü’s-sağîr, II, 42 *** 26. “Resûlullah faizi yiyene, yedirene, yazana ve bunun iki şahidine lânet etti ve Hepsi günahta eşittir.’ buyurdu.” Müslim, Müsâkât, 106 *** 27. “Faiz yoluyla mal çoğaltan hiç kimse yoktur ki sonunda durumu malında azalmaya dönüşmesin.” İbn Mâce, Ticârât, 58 *** 28. “Allah’ın lâneti, rüşvet verenin ve rüşvet alanın üzerinedir.” İbn Mâce, Ahkâm, 2 *** 29. “Kim hakkı olmadığı hâlde bir karış yeri alırsa, Allah kıyamet günü yedi kat yeri onun boynuna dolar.” Müslim, Müsâkât, 141 *** 30. Hz. Peygamber’e “En faziletli kazanç hangisidir?” diye sorulduğunda O, “Helâl / Makbûl bir alış veriş ve kişinin el emeğiyle kazandığıdır.” diyerek cevap vermiştir. İbn Hanbel, III, 467 *** 31. “Kimi bir işte görevlendirip yaptığı işin karşılığı olarak bir ücret verdiysek, onun bu ücret dışında alacağı her şey kamuya hainliktir.” Ebû Dâvûd, Harâc, 9-10 *** 32. “Kayıp bir hayvanı duyurmadan sürüsüne katan, gerçekte kendisi yolunu kaybetmiştir.” Müslim, Lukata, 12 *** 33. “Allah bir topluma bir şeyi yemeyi haram kıldığında, onlara bedelini de haram kılar.” Ebû Dâvûd, Büyû’, 64 *** 34. “Mümin, alın teriyle ölür.” Tirmizî, Cenâiz, 10 *** 35. “Resûlullah içki konusunda şu on sınıf kimseye lanet etti İçki yapmak için meyveyi sıkan ve sıktıran, içkiyi içen, taşıyan, taşıtan, dağıtan, satan, parasını yiyen, satın alan ve aldıran...” Tirmizî, Büyû’, 59 *** 36. ”İnsanı helak eden şu yedi şeyden kaçının… Allah’a şirk koşmak, büyü yapmak, Allah’ın haram kıldığı bir canı haksız yere öldürmek, faiz yemek, yetim malı yemek, savaş meydanından kaçmak ve suçsuz ve namuslu mümin kadınlara iftirada bulunmak.” Buhârî, Vesâyâ, 23; Müslim, Îman, 145 *** 37. “Sizden kimi bir işte görevlendirirsek ve o da bizden bir iğneyi yahut daha küçük bir şeyi gizlerse, bu kamu malına bir ihanet olur ve kıyamet günü onu kendi elleriyle getirir.” Müslim, İmâre, 30 *** 38. “Bir dinarı iki dinar karşılığında, bir dirhemi iki dirhem karşılığında satmayın!” Müslim, Müsâkât, 78 *** 39. “Yalanı ve yalanla iş yapmayı terk etmeyenin yemeyi içmeyi bırakmasına Allah’ın ihtiyacı yoktur!” Buhârî, Savm, 8 *** 40. “Allahım! Bana helal rızıklarından nasip ederek haramlarından koru! Lütfunla beni senden başkasına muhtaç etme.” Tirmizî, Deavât, 110 İslam ve İhsan

helal kazanç ile ilgili hadisler